Przez odpust zupełny rozumiemy odpuszczenie wszystkich kar doczesnych na jakie zasłużył grzesznik za swoje grzechy odpuszczone już co do winy. Osobę, która uzyskała odpust zupełny można porównać z dorosłym, który dopiero co otrzymał sakrament chrztu świętego. Dlatego gdyby ktoś bezpośrednio po uzyskaniu odpustu zupełnego zmarł, wierzymy, iż bez czyśćca dostałby się do nieba.
Odpust zupełny wierny może uzyskać tylko jeden raz w ciągu dnia. Wyjątek stanowi odpust zupełny w godzinę śmierci, który wierny może uzyskać chociażby tego dnia zyskał już inny odpust zupełny. Kościół widząc wielkie dobro duchowe w odpustach daje wiernym możliwość „łatwego”, bo codziennego uzyskania jednego odpustu zupełnego przez:
- Adorację Najświętszego Sakramentu trwającą przynajmniej pół godziny lub
- Pobożną lekturę Pisma Świętego trwającą przynajmniej pół godziny lub
- Pobożne odprawienie Drogi Krzyżowej lub
- Wspólne odmówienie różańca w kościele, w kaplicy publicznej, w rodzinie,we wspólnocie zakonnej, w pobożnym stowarzyszeniu.
Warunki szczegółowe należy spełnić zawsze przy wykonywaniu czynności związanych z odpustem zupełnym. Do uzyskania odpustu zupełnego wymaga się wykonania dzieła obdarzonego odpustem i zawsze wypełnienia trzech następujących warunków szczegółowych:
- spowiedź sakramentalna,
- Komunia eucharystyczna,
- modlitwa w intencjach Ojca Świętego,
- ponadto wymaga się wykluczenia wszelkiego przywiązania do grzechu, nawet powszedniego.
Jeżeli nie zostaną wypełnione powyższe warunki, wtedy odpust będzie tylko cząstkowy
Zyskując odpust cząstkowy można otrzymać odpuszczenie tylko pewnej części kary za popełnione grzechy. Natomiast ile „dni czyśćcowych” gładzi tego rodzaju odpust, tego nie wiemy, ani nie jesteśmy w stanie oznaczyć. Jednego można być pewnym, że odpust cząstkowy uzyskany w tym życiu odpuszcza w czyśćcu odpowiadającą mu karę lub część tej kary. Dlatego nowy wykaz odpustów przyjął nowe kryterium odpustu cząstkowego, które określa się poprzez wysiłek i gorliwość z jaką wierny wykonuje czynność obdarzoną odpustem bez jakiegokolwiek określenia dni albo lat.