Środa Popielcowa rozpoczyna w Kościele katolickim okres Wielkiego Postu, trwający 40 dni. Dla wiernych jest on wezwaniem do pokuty i przemiany życia.
Tradycyjnemu obrzędowi posypania głów popiołem towarzyszą słowa: „Pamiętaj, że jesteś prochem i w proch się obrócisz” albo „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”.
Chrystus wołający „Nawracajcie się!”, mówi do każdego z nas bez wyjątku. On pragnie nie tylko zmiany naszego postępowania, ale jednocześnie wielkiej i głębokiej przemiany naszego sposobu myślenia, naszej mentalności. Chrystus pragnie, byśmy zmienili naszą hierarchię wartości.
To wezwanie do nawrócenia nie jest tylko zachętą do jednorazowej decyzji, pojedynczego gestu. Nie wystarczy więc nawrócić się tylko raz. Nawrócenie jest trwałym i niekończącym się wysiłkiem. Jest przeciwstawieniem się temu, czym kusi nas współczesny świat, współczesna pop-kultura, gloryfikująca brak odpowiedzialności, odrzucająca przykazania i skłaniająca nas do traktowania życia lekko, jak błahą zabawkę.
Chrystus, wskazuje nam trzy niezawodne drogowskazy pomagające nam dobrze i godnie przeżyć wielkopostny czas. Chodzi o znane nam od dzieciństwa dobre uczynki: modlitwę, post i jałmużnę. Są to wielkie konkretne wyzwania, które stają przed każdym z nas w czasie przygotowań do przeżycia świąt Zmartwychwstania Pańskiego.
Zacznijmy od wyrzeczenia nazywanego postem. W pierwszej kolejności jest to postawa serca, która skutkuje ograniczaniem siebie, opanowaniem namiętności, uporządkowaniem życia. Post jest trudem podejmowanym z pobudek duchowych. Trudem, przez który osiągamy kontrolę nad własnymi potrzebami i pragnieniami. Dlatego też postarajmy się w najbliższym czasie rezygnować z tego, co nie jest konieczne, niezbędne, a jest wręcz szkodliwe. Odstawmy więc kieliszki, odrzućmy papierosy, uciszmy puste programy telewizyjne, wyłączmy monitory komputerów.
Kolejnym warunkiem dobrego przeżycia Wielkiego Postu jest częsta i autentyczna modlitwa. To ona jest naszą bezpośrednią, bliską rozmową z Bogiem. Tak bardzo potrzebujemy takiej właśnie otwartej, pełnej szczerości i serdeczności rozmowy z Bogiem o naszym życiu i naszej wierze, o naszych pragnieniach i aspiracjach, o sukcesach i porażkach, o tym co dobre szlachetne, ale też o tym, co złe i zasmucające.
Trzeci wymiar wielkopostnego nawrócenia to jałmużna. To nie jest datek rzucony żebrakowi. Jest to akt wyjścia poza krąg własnych potrzeb, przekroczenie własnych ograniczeń i wyjścia na spotkanie z drugim człowiekiem. W ten sposób akt ofiarowania drugiemu człowiekowi jakiejś pomocy materialnej lub duchowej staje się najwspanialszą nauką wielkodusznej miłości.
Opracowano na kanwie homilii bpa Tadeusza Bronakowskiego na Środę Popielcową, zamieszczoną w Vademecum Duszpasterstwa Trzeźwości